Tôi từng nghe bạn bè nói với tôi một câu như thế này: "Chỉ dựa vào tiết kiệm tiền thì không thể trở thành người giàu có". Đây cũng là lý do tại sao trên thế giới có rất nhiều "nhà đầu tư", họ đều biết rõ rằng, dùng "tiền đẻ ra tiền" mới là con đường làm giàu trực tiếp nhất.
Nhưng không thể không thừa nhận một điểm là, xung quanh chúng ta vẫn có rất nhiều người vì muốn tiết kiệm tiền mà sống một cuộc sống khá chật vật. Từ góc độ tâm lý học, tiết kiệm quá mức không có lợi cho con người, chúng ta nên tránh xa những người không nỡ tiêu bất kỳ đồng tiền nào.
Động cơ tâm lý
Tâm lý học cho rằng, tiết kiệm tiền quá mức không phải là "đức tính tiết kiệm", mà là một loại rối loạn tâm lý được thúc đẩy bởi "nỗi sợ hãi sâu xa và khiếm khuyết nhân cách".
Nhà tâm lý học người Áo - Freud cho rằng, những người hà tiện với người khác thậm chí với chính bản thân mình, là những người rất thiếu cảm giác an toàn, và trạng thái này còn lan tỏa đến những người xung quanh.
Sự thiếu hụt cảm giác an toàn này, có lẽ đã bắt đầu từ thời thơ ấu của họ, cha mẹ có khả năng là nguồn gốc của tất cả. Để thỏa mãn nhu cầu an toàn của bản thân, những người này khi trưởng thành sẽ tích trữ tiền bạc để xây dựng một rào chắn mà họ cho là đáng tin cậy.
Freud còn cho rằng, hà tiện sẽ khiến con người hình thành những đặc điểm nhân cách cứng nhắc, máy móc và có tính kiểm soát mạnh.
Cũng có nghiên cứu định nghĩa nguyên nhân gốc rễ của sự hà tiện là "chấn thương nghèo khó". Nghiên cứu chỉ ra rằng hạch hạnh nhân trong não của người hà tiện phản ứng cực kỳ nhạy cảm với mối đe dọa về tiền bạc, và sự nhạy cảm này sẽ không biến mất khi tiền ngày càng nhiều, mà là "càng giàu càng keo kiệt".
Sống hà tiện thực sự không tốt cho bản thân
Trong mắt người hà tiện, cuộc sống của bản thân có thể khổ, sức khỏe cũng có thể ngày càng kém đi, nhưng tiền thì nhất định phải ngày càng nhiều. Bởi vì cuộc sống là không thể kiểm soát, còn tiền bạc thì có thể kiểm soát.
Nhưng họ quên mất câu nói của người xưa: "Sức khỏe mới là vốn liếng của cách mạng". Hà tiện quá, có phải là đã làm khổ bản thân không?
Một vài lời khuyên đối với người hà tiện
Qua phân tích ở trên, chúng ta biết rằng, hành vi tiết kiệm tiền, keo kiệt của người hà tiện có thể là nguồn vui của họ. Nhưng sự thật khách quan đặt ra ở đó, vì tiết kiệm tiền mà trở nên lúc nào cũng lo lắng, vì tiền tiết kiệm mà ngày càng lạnh nhạt, cũng vì tiết kiệm tiền mà hy sinh chất lượng cuộc sống.
Như những người có kinh nghiệm từng chia sẻ, giá trị của tiền không nằm ở "tiết kiệm", tất nhiên cũng không nằm ở "tiêu" một cách mù quáng, tiêu tiền quá mức thậm chí tiêu trước, là một vực thẳm đáng sợ hơn cả hà tiện.
Giá trị của tiền nằm ở đầu tư
Tỷ phú đầu tiên của nước Mỹ Rockefeller là một người keo kiệt, từ nhỏ cha ông đã bắt ông ghi sổ sách, thói quen này ông duy trì suốt đời. Nhưng thành công của ông không đến từ sự tiết kiệm, mà đến từ dầu mỏ, và hàng loạt các khoản đầu tư sau đó.
Bạn có lẽ không đầu tư được vào một công ty, cũng không đầu tư được vào vàng, hợp đồng tương lai hay trái phiếu, nhưng bạn có thể đầu tư vào chính mình, đối xử tốt với bản thân.
Người hà tiện là "lười biếng", thậm chí là "không đạt tiêu chuẩn". Họ không chi phối được tiền bạc, ngược lại để tiền bạc chi phối mình. Sự chi phối này sẽ khiến người ta đánh mất nhiều thứ, mất tự do, mất cơ hội, mất bạn bè, mất đi một tương lai có lẽ tươi đẹp hơn.
Làm người vốn cần phải có chừng mực, bất cứ việc gì cũng không thể đi đến cực đoan. Chỉ tiêu tiền không tốt, chỉ tiết kiệm tiền cũng không tốt, vì tiết kiệm tiền mà hy sinh quá nhiều thì càng không tốt.