Thành phố Hồ Chí Minh là thành phố trực thuộc trung ương, thuộc loại đô thị đặc biệt. Trước tên gọi là Thành phố Hồ Chí Minh, nơi đây còn có những tên gọi khác gắn liền với từng cột mốc lịch sử.
- Gia Định (1698 - giữa thế kỷ 19): Năm 1698, chúa Nguyễn Phúc Chu cử Nguyễn Hữu Cảnh vào Nam kinh lược, chính thức sáp nhập vùng đất này vào Đại Việt và đặt tên là Gia Định. Tên gọi này thể hiện mong muốn về một vùng đất yên bình và thịnh vượng.
- Sài Gòn (giữa thế kỷ 19 - 1975): Trong thời kỳ Pháp thuộc, tên gọi Sài Gòn trở nên phổ biến và được sử dụng chính thức.
- Thành phố Hồ Chí Minh (từ 1976 đến nay): Sau khi đất nước thống nhất năm 1975, Quốc hội nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam quyết định đổi tên Sài Gòn thành Thành phố Hồ Chí Minh vào ngày 2 tháng 7 năm 1976, nhằm tôn vinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, lãnh tụ của dân tộc.
Chợ Bến Thành xưa.
Ngoài ra, trong quá khứ, Thành phố Hồ Chí Minh còn được gọi bằng các tên như:
- Sài Gòn - Chợ Lớn: Phản ánh sự hợp nhất giữa Sài Gòn và khu vực Chợ Lớn, nơi tập trung đông đảo người Hoa sinh sống và buôn bán.
- Sài Gòn - Gia Định: Thể hiện sự mở rộng và kết hợp giữa Sài Gòn và vùng Gia Định lân cận.
Người đầu tiên đề xuất đổi tên Sài Gòn thành Thành phố Hồ Chí Minh là ai?
Ý tưởng đổi tên Sài Gòn thành Thành phố Hồ Chí Minh xuất phát từ những năm 1946, nhằm tôn vinh Chủ tịch Hồ Chí Minh và thể hiện lòng biết ơn đối với người lãnh đạo dân tộc.
Cụ thể, ngày 26/8/1946, tại cuộc họp của Phòng Nam Bộ Trung ương ở Hà Nội, bác sĩ Trần Hữu Nghiệp đã đề xuất lấy tên Hồ Chí Minh đặt cho Sài Gòn – Gia Định. Ý tưởng này nhanh chóng được hưởng ứng, và ngay sau đó, 57 người miền Nam tham gia cách mạng đã cùng ký vào bản nghị quyết, đề nghị đổi tên thành phố Sài Gòn thành Thành phố Hồ Chí Minh.
Thành phố Hồ Chí Minh ngày nay.
Mặc dù đề xuất này được đưa ra từ năm 1946, nhưng phải đến ngày 2/7/1976, sau khi đất nước thống nhất, Quốc hội khóa VI mới chính thức quyết định đổi tên Sài Gòn thành Thành phố Hồ Chí Minh. Việc đổi tên này không chỉ để tôn vinh Chủ tịch Hồ Chí Minh mà còn biểu tượng cho ý chí quật cường và lòng quyết tâm của nhân dân Nam Bộ trong cuộc đấu tranh giành độc lập và thống nhất đất nước.
Vào ngày 2/7/1976 Quốc hội Đã ban hành Nghị quyết về việc chính thức đặt tên Thành phố Sài Gòn - Gia Định là Thành phố Hồ Chí Minh. Sau Nghị quyết này, tên gọi Thành phố Hồ Chí Minh chính thức được sử dụng.
|
Bác sĩ Trần Hữu Nghiệp (1911-1975) sinh ra trong một gia đình nông dân tại xã Tân Thủy, huyện Ba Tri, tỉnh Bến Tre (cũ). Ông là một trong những trí thức yêu nước nổi bật của Nam Bộ, từng học y khoa tại Pháp và trở thành một trong những bác sĩ người Việt đầu tiên tốt nghiệp tại đây. Dù vậy, ông chọn trở về nước, tham gia kháng chiến chống Pháp ngay từ ngày 23/9/1945. Giáo sư, bác sĩ Trần Hữu Nghiệp - Nhà giáo nhân dân, nhà văn, nhà báo là một nhân cách lớn, một trí thức lớn được tôi luyện trong chiến tranh nhân dân. Ông đã đồng hành cùng nhân dân suốt 30 năm gian khổ và chiến thắng vẻ vang. Giáo sư bác sĩ, nhà giáo nhân dân Trần Hữu Nghiệp. Bác sĩ Trần Hữu Nghiệp được gọi là “kẻ sĩ Gia Định” vì ông là một trí thức giàu lòng yêu nước, sẵn sàng gác lại sự nghiệp bác sĩ để tham gia kháng chiến chống Pháp, gắn bó với phong trào cách mạng ngay từ những ngày đầu. Chính ông là người đầu tiên đưa ra ý tưởng đổi tên Sài Gòn thành Thành phố Hồ Chí Minh (TPHCM), góp phần khơi nguồn cho quyết định lịch sử sau này. |